Ποια Φυσική θέλουμε;

 

http://micro-kosmos.uoa.gr/gr/announcments/pdf/Arist2022_LykG_B_FASI_Theory.pdf

http://micro-kosmos.uoa.gr/gr/announcments/pdf/Arist2022_LykG_B_FASI_v3.pdf

 Στα δύο παραπάνω λινκ παρατίθενται τα θέματα του Διαγωνισμού Φυσικής "Αριστοτέλης" 2022 για τη Γ' Λυκείου (β' φάση). Τα θέματα περιλαμβάνουν θεωρητικό και πειραματικό μέρος και τα παιδιά που διακρίθηκαν θα πάρουν μέρος στην Ολυμπιάδα Φυσικής. Η επίλυση των θεμάτων απαιτεί καλό μαθηματικό υπόβαθρο, σύνδεση της Φυσικής με τα Μαθηματικά καθώς και πειραματική κατάρτιση - εξοικείωση με όργανα, μετρήσεις και εργαστηριακή παιδεία. Όλα αυτά μπορεί να τα αποκτήσει ένας συνεπής φοιτητής Φυσικής ή ένας μαθητής που αγαπά πολύ τη Φυσική και προετοιμάζεται για διαγωνισμούς. Τι γίνεται, όμως, με όλους τους υπόλοιπους μαθητές και μαθήτριες που είτε "πρέπει" να ασχοληθούν με τη Φυσική είτε ακούνε Φυσική και αλλάζουν θέμα συζήτησης;

 Στη Φυσική βασίζεται ένα πολύ μεγάλο μέρος της Τεχνολογίας και των εφαρμογών. Ο ηλεκτρισμός, το κινητό τηλέφωνο, το λάπτοπ, είναι λίγες μόνο εφαρμογές που βασίζουν τη λειτουργία τους στη Φυσική. Ερώτηση: Πόσοι απόφοιτοι Λυκείου γνωρίζουν τις βασικές αρχές λειτουργίας των παραπάνω εφαρμογών; Ακόμα και αν συμπεριλάβουμε τους μαθητές και τις μαθήτριες της Θετικής ή του τομέα Υγείας, το ποσοστό πιθανώς θα είναι δυσανάλογο της χρήσης και της χρησιμότητας των εφαρμογών αυτών.

 Η Φυσική εξηγεί πώς πετάει ένα αεροπλάνο, πώς πλέει ένα πλοίο ή γιατί ο ουρανός είναι μπλε. Ερώτηση: Πόσοι απόφοιτοι Λυκείου είναι σε θέση να απαντήσουν στοιχειωδώς σε αυτά τα ερωτήματα;

 Μέσω της Φυσικής κατανοούμε πώς η ηλιακή ενέργεια μετατρέπεται σε ηλεκτρική ή πώς ανάλογα με το οδόστρωμα χρειάζεται να χρησιμοποιούμε και τα κατάλληλα ελαστικά. Η Φυσική εξηγεί τα καιρικά φαινόμενα και χάρη στη Φυσική χρησιμοποιούμε υλικά που διευκολύνουν τη ζωή μας. Παρόμοια ερώτηση όπως πριν: Οι απόφοιτοι Λυκείου βλέπουν τη Φυσική σε όλα αυτά;

 Είναι αλήθεια ότι η χρησιμοθηρία περιορίζει την περιέργεια και τη φιλομάθεια. Τα παιδιά δεν εμπεδώνουν, δεν αποκτούν μεταγνωστική ικανότητα, απλώς κατανοούν τρόπους επίλυσης και μεθοδολογίες ασκήσεων με σκοπό την επιτυχία στις εξετάσεις. Όταν ο Ρίτσαρντ Φάινμαν επισκέφτηκε κάποτε ένα Πανεπιστήμιο στη Βραζιλία του έκανε εντύπωση πόσες γνώσεις είχαν οι φοιτητές. Ήξεραν απ'εξω σταθερές, ονόματα και γενικά αυτά που κανείς εύκολα μπορεί να βρει στη βιβλιογραφία (ή στο Διαδίκτυο πλέον).Κάποια στιγμή, ζήτησε τη γνώμη τους για ένα επιστημονικό θέμα που απαιτούσε κριτική σκέψη, ναι σωστά μαντέψατε, δεν μπορούσε να απαντήσει κανείς.

 Στην Ελλάδα ακόμα συζητάμε για το αν η Φυσική πρέπει να διδάσκεται και πόσες ώρες και για το αν θα βγει η ύλη ή το αν θα πιάσουμε τα θέματα των Πανελλαδικών. Θεμιτά όλα αυτά και αναγκαία ως ένα βαθμό. Αλλά μετά τι; Πώς θα φτιάξουμε επιστημονικά εγγράμματους πολίτες που θα κλείνουν τα αυτιά τους στον επιστημονικό λαϊκισμό; Πώς θα διδάξουμε τα παιδιά να αγαπούν την επιστήμη , να τη σέβονται και να την υπηρετούν όταν προηγουμένως την έχουν ταυτίσει με μια εξετασιοκεντρική προσέγγιση όπου σημασία έχει μόνο ο βαθμός ως αυτοσκοπός;

 Να καταργήσουμε τις εξετάσεις; Όχι, κάθε άλλο. Ο θεσμός των Πανελληνίων είναι ό,τι πιο αδιάβλητο υπάρχει σήμερα στη χώρα. Να εξορθολογίσουμε τις εξετάσεις, να τις απομυθοποιήσουμε και να αναδείξουμε τη Φυσική και πέρα από τις εξετάσεις. Ευτυχώς υπάρχουν ομάδες καθηγητών και μαθητών που αγωνίζονται να εξουδετερώσουν τη φθορά. Αυτούς αγαπάμε και σεβόμαστε απεριόριστα.

 Εν κατακλείδι, σαν σήμερα γεννήθηκε  το 1856 ο Νίκολα Τέσλα. Για το ποιος ήταν ο Τέσλα μπορείτε να διαβάσετε και εδώ: https://www.alfavita.gr/koinonia/327196_nikola-tesla-fysikos-efeyretis-oramatistis-anthropistis

 Τι γνώμη να είχε άραγε ο Τέσλα για τη διδασκαλία της Φυσικής στο ελληνικό σχολείο;